Social Commerce & Creator Economy 2.0: Cuộc chơi mới cho những startup bắt trend kịp thời

Social Commerce & Creator Economy là gì?

• Social Commerce (Thương mại xã hội): Là hình thức bán hàng trực tiếp thông qua các nền tảng mạng xã hội như TikTok, Instagram, Facebook, YouTube… không cần đến website truyền thống.

• Creator Economy: Là nền kinh tế nơi các cá nhân sáng tạo nội dung (creators/influencers) kiếm tiền từ khả năng sáng tạo của họ qua nhiều hình thức: nội dung trả phí, quảng cáo, affiliate, khóa học, NFT, thậm chí là sản phẩm riêng.

---

Tại sao 2024–2025 là “thời điểm vàng”?

1. Social platforms đã thành “chợ online”

• TikTok, Instagram, Facebook… đều đang tích hợp tính năng Shop, Live Shopping, Affiliate trực tiếp, biến social thành sàn thương mại điện tử.

• Người dùng mua hàng ngay sau khi xem review, livestream, hoặc clip giải trí – rút ngắn hành trình mua sắm chỉ còn vài giây.

2. Sự nổi lên của Nano và Micro Creators

• Những người có từ 1,000 – 50,000 followers đang được các nhãn hàng săn đón vì:

  • Tỉ lệ tương tác cao hơn celebrities.

  • Giá hợp lý hơn.

  • Khả năng tạo “niềm tin gần gũi” cao.

3. Mô hình kiếm tiền đã “nở hoa”

• Từ 2023, nhiều công cụ hỗ trợ kiếm tiền cho creators phát triển mạnh:

  • TikTok Shop, Instagram Collabs, Facebook Subscriptions

  • Patreon, Ko-fi, Substack (nội dung trả phí)

  • Suno, Udio, LemonSlice, Pika (tạo content AI kiếm tiền)

• Ngày càng nhiều người trẻ bỏ việc full-time để làm full-time creator.

Startup có thể làm gì trong cuộc chơi này?

1. Xây nền tảng hỗ trợ Creator kiếm tiền

• Niche platforms cho từng nhóm creator:

  • Như nền tảng cho creators về nấu ăn, creator về du lịch, creator về thời trang Gen Z…

• Cung cấp công cụ: AI viết nội dung, tạo video, quản lý hợp đồng, thu nhập, bán khóa học, dropshipping hàng hóa cá nhân hóa.

💡 Ví dụ: Một startup xây nền tảng giúp TikTok creators Việt tạo ra sản phẩm áo phông riêng in tên fan, kèm landing page – hoàn toàn no-code.

2. Làm Social-first Brands

• Không cần bắt đầu bằng cửa hàng hay web, bạn có thể xây dựng brand thời trang, mỹ phẩm, đồ ăn, phụ kiện… ngay trên TikTok/Instagram.

• Thay vì đầu tư 1 tỉ đồng vào hàng tồn kho, hãy làm mẫu thử + livestream bán hàng. Nếu sold out, mới sản xuất tiếp.

💡 Một bạn trẻ ở Philippines mở shop mỹ phẩm chỉ từ livestream và story, tháng đầu đã đạt 2.000 đơn hàng mà không có website.

3. Nền tảng kết nối Creator với nhãn hàng – nhưng ở tầm mới

• Các platform như CollabAsia, CreatorIQ… đã có, nhưng còn thiếu:

  • Nền tảng kết nối creator cấp thấp với SME/Local brands.

  • Công cụ đo hiệu quả real-time, tự động chia lợi nhuận theo từng clip, lượt click.

  • Giao dịch qua blockchain minh bạch – rất hot hiện nay.

4. Dịch vụ hậu cần cho Social Commerce

• Giao hàng nhanh, sản xuất theo yêu cầu (print-on-demand), logistics xuyên biên giới, đóng gói đẹp, quay video unbox…

• Rất nhiều creators muốn bán hàng nhưng không muốn đụng đến kho bãi, ship, CSKH – bạn hoàn toàn có thể làm dịch vụ full-stack cho họ.

💡 Tại Trung Quốc, các startup như “WeMall” đã trở thành “trợ lý cá nhân” cho mỗi creator bán hàng.

Những thị trường tiềm năng

• Việt Nam, Indonesia, Philippines – tỉ lệ người dùng trẻ rất cao, tiêu dùng qua TikTok tăng chóng mặt.

• Mỹ, Anh, Brazil – thị trường lớn với hệ sinh thái creator đã phát triển.

• Thị trường ngách như “mẹ bỉm sữa”, “trẻ Gen Alpha”, “nông thôn số hóa” đang được khai thác mạnh.

Startup nên bắt đầu từ đâu?

1. Chọn niche cụ thể: ví dụ “giúp các TikToker Gen Z tạo brand thời trang riêng bằng AI”.

2. Bắt tay với 1-2 creator thật sự đang bán hàng → thử nghiệm giải pháp.

3. Tạo MVP bằng công cụ no-code (Bubble, Webflow, Notion, Glide).

4. Tập trung growth trên một kênh social duy nhất trước khi mở rộng.

5. Tìm mô hình chia lợi nhuận win-win.

Lời kết

Creator Economy không phải là trend nữa – nó là một nền kinh tế thật sự, nơi mọi người trẻ đều có thể trở thành người tạo ra sản phẩm, doanh thu và ảnh hưởng, không cần nguồn vốn lớn, không cần mặt bằng. Và bạn – hoàn toàn có thể xây nền móng cho “những người đó.”

J60s.