Khẩu hiệu “TaxTheSuperRich” xuất hiện tại diễn đàn Davos: Liệu có thể giải quyết bất bình đẳng?
Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) tổ chức tại Davos, Thụy Sĩ mỗi tháng 1 để thảo luận các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, trí tuệ nhân tạo (AI) và bất bình đẳng. Một trong các giải pháp được đề xuất nhằm giảm nghèo là “đánh thuế siêu giàu”, điều này cũng được nhấn mạnh trong báo cáo của Oxfam về bất bình đẳng toàn cầu.
Sự gia tăng giàu có của giới tỷ phú
- Theo báo cáo Oxfam, trong năm 2024, thế giới xuất hiện 204 tỷ phú mới (trung bình 4 người/tuần).
- Tài sản của 10 tỷ phú giàu nhất thế giới tăng thêm 100 triệu USD/ngày.
- Dù mất 99% tài sản, 10 người giàu nhất vẫn là tỷ phú.
- Trong khi đó, khoảng 44% dân số toàn cầu vẫn sống dưới mức nghèo (dưới 6,85 USD/ngày).
Oxfam nhấn mạnh rằng phần lớn tài sản của giới tỷ phú không đến từ lao động, mà từ thừa kế. Trong năm 2023, 36% tổng tài sản của tỷ phú đến từ tài sản được thừa kế. Mọi tỷ phú dưới 30 tuổi đều thừa kế tài sản từ gia đình.
Giải pháp Oxfam đề xuất
- Cam kết giảm bất bình đẳng và loại bỏ các yếu tố gây chia rẽ như phân biệt chủng tộc và giới tính.
- Đánh thuế tài sản cực lớn để cung cấp nguồn lực cho các dịch vụ công và cải thiện đời sống người nghèo.
Tuy nhiên, một số nhà kinh tế cho rằng việc này khó thực hiện do tài sản dễ dàng được “di chuyển” qua biên giới. Ví dụ, thuế tài sản hoặc thuế thừa kế thường bị tránh né, và nhiều quốc gia như Thụy Điển đã bỏ loại thuế này.
Những lo ngại khác
- Một số chuyên gia cho rằng báo cáo của Oxfam tập trung quá nhiều vào sức mạnh kinh tế của tỷ phú mà không đề cập đủ đến sức ảnh hưởng chính trị của họ. Chính sức mạnh này cho phép họ né thuế và kiểm soát cách dư luận nhìn nhận về bất bình đẳng.
- Trong khi đó, ở những khu vực nghèo như Kibera (Kenya), bất bình đẳng hiện rõ qua việc người dân không đủ khả năng tiếp cận các dịch vụ y tế cơ bản, như chạy thận, chăm sóc sức khỏe thai sản và xét nghiệm.
Ý kiến trái chiều về giải pháp “đánh thuế siêu giàu”
- Rajesh Venugopal (Đại học Kinh tế London): Thuế tài sản là hợp lý, nhưng cần hiểu rõ bất bình đẳng xảy ra ở cả các quốc gia giàu và nghèo. Ví dụ, Ấn Độ cần tập trung giải quyết bất bình đẳng nội bộ thay vì chỉ đổ lỗi cho lịch sử thuộc địa.
- Hosuk Lee-Makiyama (Giám đốc ECIPE): Thuế tài sản không hiệu quả vì tài sản có thể được chuyển ra nước ngoài. Thay vào đó, các quốc gia thường áp dụng thuế bất động sản hoặc thuế thu nhập.
Kết luận: Việc đánh thuế giới siêu giàu có thể là một trong những giải pháp giảm bất bình đẳng, nhưng không đủ nếu không giải quyết các nguyên nhân sâu xa như sức ảnh hưởng chính trị của tỷ phú và sự bất bình đẳng trong từng quốc gia.
Bạn nghĩ sao về điều này!
J60s. Source: NPR.
