Net Zero là gì?
Net Zero, hay còn gọi là “Trung hòa carbon”, là trạng thái mà lượng khí nhà kính phát thải vào khí quyển được cân bằng bằng cách loại bỏ một lượng tương đương khỏi khí quyển. Điều này có thể được thực hiện thông qua:
- Giảm phát thải: Bằng cách sử dụng năng lượng tái tạo, cải tiến công nghệ hoặc thay đổi quy trình sản xuất.
- Hấp thụ khí thải: Sử dụng các công nghệ hoặc giải pháp tự nhiên như rừng, đại dương để hấp thụ khí CO₂.
Mục tiêu Net Zero thường được các quốc gia, tổ chức và doanh nghiệp hướng đến nhằm hạn chế tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu.
Các yếu tố liên quan đến Net Zero
Phát thải khí nhà kính (GHG Emissions)
Khí nhà kính chính bao gồm carbon dioxide (CO₂), methane (CH₄), nitrous oxide (N₂O), và các khí fluor hóa. Nguồn phát thải chính từ năng lượng (điện, giao thông, công nghiệp nặng), nông nghiệp (chăn nuôi, canh tác) và rác thải (quá trình phân hủy hữu cơ).
Giảm phát thải (Emission Reduction)
Cách thực hiện gồm chuyển đổi năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo (như gió, mặt trời), cải tiến công nghệ để tăng hiệu quả năng lượng và thúc đẩy hành vi tiêu dùng bền vững, hạn chế rác thải.
Hấp thụ carbon (Carbon Removal)
Giải pháp tự nhiên gồm trồng rừng và quản lý đất. Giải pháp công nghệ có Carbon Capture and Storage (CCS) và Direct Air Capture (DAC).
Cân bằng phát thải và hấp thụ (Net Balance)
Để đạt Net Zero, lượng phát thải còn lại cần được cân bằng với lượng carbon hấp thụ. Ví dụ, một nhà máy phát thải 1 triệu tấn CO₂ mỗi năm phải giảm lượng phát thải và/hoặc đầu tư vào các giải pháp hấp thụ tương đương.
Tín chỉ carbon (Carbon Credits)
Một đơn vị tín chỉ carbon tương đương với 1 tấn CO₂ được giảm phát thải hoặc hấp thụ. Doanh nghiệp có thể mua tín chỉ carbon để bù đắp lượng phát thải không thể giảm trực tiếp.
Lộ trình Net Zero (Net Zero Pathway)
Lộ trình thường được chia thành ba giai đoạn. Giai đoạn ngắn hạn (2025-2030) giảm đáng kể lượng phát thải từ năng lượng và công nghiệp. Giai đoạn trung hạn (2030-2040) triển khai công nghệ hấp thụ carbon quy mô lớn. Giai đoạn dài hạn (2040-2050) cân bằng hoàn toàn phát thải và hấp thụ, đạt Net Zero.
Những thách thức để đạt Net Zero
Chi phí cao do yêu cầu đầu tư lớn vào công nghệ và cơ sở hạ tầng sạch.
Khó khăn trong việc chuyển đổi năng lượng, đặc biệt ở các quốc gia phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.
Rào cản từ hành vi xã hội, đòi hỏi thay đổi thói quen tiêu dùng và nâng cao nhận thức về bền vững.
Công nghệ như CCS hay DAC vẫn đang trong giai đoạn phát triển và chưa được triển khai rộng rãi.
Lợi ích của Net Zero
Hạn chế biến đổi khí hậu và các hiện tượng thời tiết cực đoan.
Thúc đẩy phát triển bền vững, tạo việc làm trong các lĩnh vực năng lượng tái tạo và công nghệ sạch.
Cải thiện sức khỏe cộng đồng nhờ giảm ô nhiễm không khí.
Gia tăng uy tín quốc gia và doanh nghiệp, đặc biệt trong mắt nhà đầu tư và người tiêu dùng.
Các ví dụ về cam kết Net Zero
Một số quốc gia đã đưa ra cam kết mạnh mẽ, như Liên minh Châu Âu đạt Net Zero vào năm 2050, Trung Quốc vào năm 2060 và Việt Nam vào năm 2050 tại Hội nghị COP26.
Nhiều doanh nghiệp lớn cũng đi đầu trong việc thực hiện Net Zero. Google đã đạt trung hòa carbon từ năm 2007 và đặt mục tiêu vận hành hoàn toàn bằng năng lượng sạch vào năm 2030. Apple cam kết trung hòa carbon trên toàn chuỗi cung ứng và sản phẩm vào năm 2030.
Hãy cùng nhau xây dựng ý thức và chung tay bảo vệ hành tinh Xanh xinh đẹp của chúng ta nhé!
#SaveOurPlanet
J60s.
